यसै कृतिबाट……
वर्ग सचेतनता र क्रान्तिकारी चरित्रको अभावमा कुनै पनि सिद्धान्त र त्यसले निर्दिष्ट गरेको कार्यक्रमलाई सफलतापूर्वक सम्पादन गर्न सकिंदैन । कहिलेकाहीँ परिस्थितिको जटिलता र उथलपुथलले गर्दा सिद्धान्त र कार्यक्रमप्रति कम प्रतिबद्ध रहेका तत्त्वहरू पनि क्रान्तिकारी पङ्क्तिभित्र सजिलै प्रवेश गर्न पाउँछन् र हावी हुन थाल्छन् । त्यस्ता तत्त्वले सिद्धान्तले निर्दिष्ट गरेको उद्देश्य र त्यसको मर्यादाविपरीत काम गर्न थाल्दछन् । यस्तो परिस्थिति जुनसुकै देशका क्रान्तिकारीहरूले पनि अवश्यम्भावी रूपमा सामना गर्नुपर्दछ । यस्तो नियतिलाई पनि दृढतापूर्वक आफ्नो पक्षमा हल गर्दै अगाडि बढ्नुपर्छ।
पृष्ठ : ७० संसारको निर्माणमा बहादुर र गतिशील मानिसहरूको भूमिका नै प्रधान हुन्छ । कायर र निष्क्रिय तत्त्वहरू स्वाभाविक रूपमा पछाडि पर्छन् । जुनसुकै महत्त्वपूर्ण रचनाको अध्ययनले मानिसलाई दुई प्रकारको अनुभूति र लाभ हुन्छ । पहिलो कुरा आफ्ना अनुभव र विचारहरू कतिसम्म प्रमाणित छन् भन्ने कुरा थाहा पाउन सकिन्छ । दोस्रो कुरा आफ्नो भन्दा उच्च आदर्शका कुराहरूलाई अनुसरण गरिन्छ।
लेखकीय भूमिका प्रशान्त-दोन रुसी वोल्सेभिक क्रान्तिकालीन सामाजिक जीवनको व्यापक, गहन र सूक्ष्म दृष्टिले वर्णन र चित्रण गर्ने उत्तम उपन्यास हो । यो रुसी अक्टोबर क्रान्तिको कलात्मक अभिलेख हो। यो इतिहासको बाङ्गोटिङ्गो, जटिल र बलिदानपूर्ण बाटो हिंडेर जीतबाजी हासिल गर्न सफल भएको रुसी अक्टोबर क्रान्तिको कलात्मक गाथा हो ।
खगेन्द्र संग्रौला प्रशान्त-दोन जस्तो महान कृतिको सारसंक्षेपका साथ अनुवाद गर्नु हाँकपूर्ण, जोखिमपूर्ण र कष्टसाध्य काम हो । यसका लागि ठूलो लगन र असीम धैर्यको खाँचो पर्छ । सारसंक्षेप अनुवाद गर्दा अनुवादकर्तामा मूल कतिको मर्मको नाभि समात्न सक्ने विषयगत ज्ञान र कलाचेत हुनु अनिवार्य छ। अझ त्यसमाथि चानचुन दुई हजार पृष्ठको कृतिलाई निचोरेर सवा दुई सय पृष्ठको आकारमा ढाल्नका लागि थप खुबी र मेहनतको खाँचो पर्छ।
खगेन्द्र संग्रौला विचार, शब्द र वाणीकर्मीहरूमा पद, शक्ति र पैसाप्रति यस्ता लालच र दासताको रोग व्याप्त भइरहेको अवस्थामा अनुवादक गोपीरमण उपाध्यायले प्रदर्शन गर्नुभएको विवेक, जाँगर, लगन र धैर्य हामी सबैका लागि उदाहरणीय र अनुकरणीय छ।
खगेन्द्र संग्रौला

Prashantadon – Gopiraman Upadyaya